Haven Rotterdam verwelkomt Noah’s Train: langste mobiele kunstwerk voor meer vervoer per spoor

Goederenvervoer per spoor stoot tot 9 keer minder CO2 uit in vergelijking tot vrachtvervoer via de weg. De coalitie van Rail Freight Forward wil het goederenvervoer via spoor laten groeien van de huidige 18% naar 30% in 2030. ‘En dat is hard nodig’, zegt Michael Winter, een van de bedenkers van het initiatief en hoofd marketing en communicatie bij Rail Cargo Austria, een van de 5 initiatiefnemers van Rail Freight Forward. ‘De verwachting is dat het goederenvervoer in Europa flink gaat stijgen en dat er komende tien jaar 1 miljoen extra vrachtwagens nodig zijn om dat te vervoeren. Probeer je eens 1 miljoen vrachtwagens voor te stellen, achter elkaar op de weg. En dat terwijl de wegen in Europa al aardig vol staan. Rail Freight Forward brengt de boodschap van klimaatvriendelijk vrachtvervoer per spoor nu onder de aandacht bij de industrie maar ook bij het algemene publiek. Als coalitie leggen we graag de voordelen uit. Het is de enige manier om de economische groei te realiseren en tegelijkertijd aan de klimaatdoelen te voldoen.’

Nieuwe verbindingen noodzakelijk

Matthijs van Doorn, director logistics van het Havenbedrijf Rotterdam juicht het initiatief van Rail Freight Forward toe. ‘We hebben nieuwe achterlandverbindingen nodig om de sterke groei van de containermarkt in de Rotterdamse haven te faciliteren. Het goederenvervoer over de weg neemt toe en de prognose is dat er nog meer vrachtwagens bijkomen. Als we niets doen, loopt Nederland vast. We hebben een alternatief nodig en dat biedt goederenvervoer per trein. Spoorvervoer heeft een lage uitstoot van schadelijke stoffen, verbruikt minder energie en veroorzaakt minder ongelukken. De schommelende waterstanden zijn onvoorspelbaar en drukken op het goederentransport per binnenvaart. Vrachtvervoer per trein is een belangrijk alternatief. De Rotterdamse haven vormt een logistieke hub die het continent verbindt met de rest van de wereld, we moeten die verbindingen optimaal houden.’

Michael Winter wijst op cijfers op die het belang van de modal shift onderstrepen: ‘Vrachtvervoer per spoor kost de samenleving 12 keer minder dan vervoer per weg. De modal shift van de weg naar het spoor zorgt voor 85 keer minder doden en gewonden dan in het wegverkeer. En met goederenvervoer per rail kunnen 40.000 minder voortijdige sterfgevallen voorkomen worden door de vermeden luchtvervuiling.’ Om de boodschap bij de industrie en het publiek onder de aandacht te brengen, rijdt Rail Freight Forward al bijna een jaar met Noah’s Train door Europa.

Michael: ‘De trein heeft onder andere Wenen, Berlijn, Parijs, Brussel en Rome aangedaan. In die steden zijn de containers van de trein beschilderd door lokale street artists. Van oorsprong zijn railbedrijven niet dol op graffitispuiters maar Rail Freight Forward is ervan overtuigd dat we ons doel alleen gaan behalen als we als spoorgoederenvervoerders onderling en met andere partijen samenwerken. Als we grenzen overschrijden. De kunstwerken zijn geïnspireerd op misschien wel het oudste verhaal ter wereld over milieubescherming: Noach die een ark bouwde waarmee hij vele dieren van de zondvloed redde.’

Sector verandert en innoveert

Met Rail Freight Forward slaan de samenwerkende partijen de handen ineen om de sector te verbeteren. Michael Winter: ‘De spoorsector heeft met behoorlijk wat uitdagingen te maken. Per land verschillen de technische voorschriften, veiligheidseisen en arbeidswetten. Als die gestandaardiseerd en op elkaar afgestemd zijn, scheelt dat veel tijd en geld. Daarbij is de planning, het distribueren van de wagons in hubs en de aansluiting op andere modaliteiten complexe materie. Maar er is ook meer spoor nodig. Daarom zijn we in gesprek met spoorwegondernemingen, infrastructuurbeheerders en beleidsmakers.’

Het is bijzonder dat het Rail Freight Forward initiatief uit de sector zelf komt, zegt Matthijs van Doorn. ‘De coalitie bestaat uit leden die eigenlijk elkaars concurrent zijn maar zo laten zien aan de markt en omgeving dat ze samen willen werken om zo duurzaamheid te bevorderen. Door samen te werken kan er meer uit de keten gehaald worden.’

Rail Freight Forward wil ook laten zien dat de sector verandert, vervolgt Michael. ‘Wie denkt aan vervoer per trein denkt wellicht nog aan oude, grijze, containers, lawaai en traagheid. Maar de laatste jaren hebben de spoorbedrijven een grote inhaalslag gemaakt op het gebied van digitalisering en duurzame innovatie. Zo heeft Rail Cargo onder de naam TransANT de eerste lichtgewicht wagon geïntroduceerd. Hiervoor is vanwege de speciale (vakwerk)constructie minder staal nodig om de wagon te bouwen én kan de wagon aangepast worden aan de lading die het vervoert.’

Verbindingsreis tussen klimaatconferenties

Terug naar Noah’s Train, die op 11 oktober aankomt in de haven van Rotterdam. Matthijs van Doorn: ‘De trein heeft zijn reis door Europa dan volbracht en is klaar voor de volgende stap. De containers worden bij de APM Terminals Maasvlakte II vanaf de trein overgeslagen en per deepsea schip verscheept naar Chili. De trein maakt daarmee ook een symbolische reis en verbindt de twee klimaatconferenties van de Verenigde Naties. In 2018 vertrok de trein vanuit Katowice in Polen. De containers gaan vanuit Rotterdam verder naar Santiago waar vanaf 2 december de nieuwe klimaatconferentie plaatsvindt.’

In Rotterdam wordt de laatste container beschilderd door de Rotterdamse street artist Nina Valkhoff. Michael Winter: ‘We zijn alle kunstenaars heel dankbaar voor hun betrokkenheid en bijdragen. We waarderen het enorm dat ze onze boodschap omarmen en meehelpen verspreiden. Als we de klimaatdoelen willen halen, moeten we letterlijk en figuurlijk grenzen overschrijden en samenwerken. Daarom zijn we ook ‘over the moon’ met het Havenbedrijf Rotterdam als partner. In de Rotterdamse haven komt alles samen; trein, boot, terminals, op- en overslag. En we delen dezelfde visie: we doen onze uiterste best om het klimaat te beschermen door slimme en duurzame logistieke oplossingen, net als we doen met de Rotterdamse haven.’