Jaarlijks varen er ruim honderdduizend binnenvaartschepen de Rotterdamse haven in en uit. Hoe mooi zou het zijn als deze schepen niet op vervuilende diesel, maar volledig elektrisch varen en daardoor geen CO2 meer uitstoten? Zero Emission Services (ZES) maakt het mogelijk.
- Elektrische auto’s zorgen voor schonere lucht, dat moet schepen ook lukken
- Zero Emission Services levert verwisselbare batterijcontainers voor binnenvaartschepen
- Heineken gaat als eerste elektrisch met biertransport over water
‘Wij halen lege batterijcontainers van boord en plaatsen er geladen batterijcontainers voor terug’, vertelt Willem Dedden, CEO van Zero Emission Services in juni 2020 opgericht door ING, Engie, Wärtsilä en Havenbedrijf Rotterdam met steun van het Ministerie van IenW. ZES introduceert een innovatief systeem om elektrisch varen voor de binnenvaart mogelijk te maken. Verwisselbare batterijen in elektrische auto’s sloegen niet aan, maar voor schepen is het juist de oplossing omdat scheepsbatterijen door hun enorme vermogen veel langer moeten opladen. Dedden: ‘Bij het verwisselen van batterijcontainers lopen de binnenvaartschepen geen vertraging op, ze moeten toch al hun containers lossen of laden.’
Minder slijtage, minder onderhoud
De containers met batterijen hebben een laadcapaciteit van 2 megawatt-uur, goed voor vier tot zes uur elektrisch varen. ‘Geschikt voor de binnenvaart op de korte vaarroutes. De technologie ontwikkelt zich continu, batterijen krijgen steeds meer capaciteit zodat schepen er langer mee kunnen varen ’, weet Dedden. Voor nieuwbouwschepen is een elektrische aandrijving niet veel duurder dan een dieselaandrijving. Bestaande schepen moeten wel willen investeren in een elektrisch aandrijfsysteem. Maar met de steeds strenger wordende emissienormen wordt de overstap naar duurzaam varen steeds aantrekkelijker . ‘Er zitten veel minder bewegende onderdelen aan een elektrische aandrijving, er is minder slijtage en dus minder onderhoud nodig. Dat bespaart kosten.’
Tonnen minder aan CO₂
Met een overgang naar elektrisch varen draagt de binnenvaartsector bij aan een fikse verduurzaming. Een binnenvaartschip produceert per jaar duizend ton CO2. Te vergelijken met zevenduizend vluchten naar Parijs. ‘Dat bespaar je allemaal. En je produceert bovendien minder stikstof en fijnstof.’ Eind van dit jaar vaart het eerste elektrische binnenvaartschip voor bierbrouwerij Heineken tussen Alphen aan de Rijn en Moerdijk. Het project staat of valt bij bedrijven die achter de versnelling van de verduurzaming van watertransport staan. En bij voldoende beschikbare laadstations natuurlijk. ‘Daar werken we hard aan’, zegt Dedden, ‘We zijn in gesprek met verschillende partijen om overal in het land laad- en wisselstations te plaatsen.’ In totaal gaat het om zo’n twintig laadstations, waaronder enkele in de Rotterdamse haven.
Emissievrije haven
ZES verwacht dat in2030 zo’n honderdvijftig ofwel een kwart van alle containerbinnenvaartschepen elektrisch varen. Maar de ambities reiken verder. Dedden: ‘We onderzoeken of ook andere schepen in de Rotterdamse haven in aanmerking komen voor elektrisch varen, zoals sleepboten, werkschepen, patrouilleboten of de passagiersvaart. Dan kun je een nog groter deel van de haven emissievrij maken. En dat gaat iedereen merken, want het zorgt voor minder lawaai, minder stank en minder luchtverontreiniging.’