Leestijd: 3 minuten
Hoe ervaren inwoners van het havengebied hun omgeving? Wat zijn de lusten, wat de lasten? In deze aflevering: Heijplaat. ‘De meeste Heijplaters vinden de haven verschrikkelijk mooi’, zegt Jeffrey Kruis, voorzitter van de wijkraad.
In 2020 verhuisde ras-Rotterdammer Jeffrey naar een energie-neutrale nieuwbouwwoning op Heijplaat. ‘Toen ik op internet naar huizen zocht en bij Heijplaat uitkwam, zei mijn vrouw: wonen daar mensen? Maar we gingen kijken en het beviel meteen.’
Het dorp heeft weinig voorzieningen, dus geen grote supermarkt of eigen bakker. Wel is er een monumentaal restaurant, Courzand, en een buurtcentrum, De Huiskamer 2.0, samen de ontmoetingspunten voor de wijk. Op Heijplaat spreken inwoners vaak van het oude en nieuwe dorp. ‘Een deel van de bewoners heeft nog een relatie met de oude RDM-werf. Zijzelf of een familielid hebben er gewerkt. In de nieuwbouwwijk wonen veel nieuwe Heijplaters; tweeverdieners met kinderen zonder historische binding met Heijplaat. Het heeft tijd nodig, maar het wij-gevoel begint te komen.’
Waalhavenweg
De wijkraad wil de samenhang in de wijk bevorderen door bewonersinitiatieven te stimuleren. Zoals een barbecue, buurtfeest of het plaatsen van een boekenruilkast. Maar Jeffrey en de andere vier wijkraadsleden komen vooral op voor de belangen van de inwoners. Eind 2021 verdween de Waterbus die Heijplaat jarenlang verbond met het centrum van Rotterdam. ‘De nieuwe vervoerder wilde geen fietsen meenemen. Ook word je recht naar de overkant gebracht bij de Marconistraat, ver van het centrum en OV-aansluitingen. Nog steeds niet ideaal, maar na succesvol protest mag de fiets nu tenminste wel mee tijdens de spits.’
De wijkraad overlegt regelmatig met het Havenbedrijf. Bijvoorbeeld over de huisvesting van nieuwe bedrijven of de groenvoorziening. ‘Dan is de linker berm – eigendom van de gemeente – wel gemaaid en de rechter van het Havenbedrijf niet. Dan trekken we aan de bel.’
Momenteel is de verkeersdrukte een belangrijk gespreksonderwerp. Na corona maakte het containervervoer een inhaalslag; vrachtwagens arriveren vaak tegelijkertijd bij de terminals. De systemen die dat in goede banen moeten leiden, werken nog niet optimaal. En dus stroomt de Waalhavenweg soms vol, de enige toegangsweg van en naar Heijplaat. ‘En af en toe belandt een vrachtwagen per ongeluk midden in het dorp waar hij geen kant op kan. Dat gebeurt nu minder door een rotonde en waarschuwingsborden. Het Havenbedrijf denkt mee, maar kan ook niet toveren.’ Ook moet er een einde komen aan de vliegenplaag op Heijplaat, vindt Jeffrey. ‘Het kan niet zo zijn dat uitbreiding van het afvalbedrijf aan de orde is, zolang de overlast van geur en vooral vliegen in met name de warmere maanden niet wordt voorkomen.’
‘Daar staat tegenover: de meeste inwoners vinden de haven verschrikkelijk mooi’, zegt Jeffrey. ‘Lopend langs de Heysekade, op je dooie akkertje, beleef je de haven in alle pracht. Bij het Quarantainestrandje wandel ik af en toe met de honden en geniet van het moois dat de haven biedt. Ondanks geluidsoverlast van schepen of de drukte op de wegen, willen de inwoners hier niet weg.’
Op Heijplaat wonen zo’n 1700 inwoners, midden in het havengebied, omringd door de Eem- en Waalhaven. Het dorp werd ruim honderd jaar geleden gebouwd voor arbeiders van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM), tegenwoordig ontwikkeld tot de RDM Campus. In de jaren negentig voorkwamen felle protesten de sloop van alle woningen voor havenactiviteiten.