Energietransitie

‘Energietransitie is net als elastiek’

21 november 2022
Hoe kunnen wij je helpen?

‘We moeten op tijd peddelen. Dan krijgen we de groene energiegolf te pakken’, aldus Nico van Dooren, directeur New Business Development & Portfolio van Havenbedrijf Rotterdam. Op de 11e verdieping in het Rotterdamse World Port Center ‘strooit’ Nico in krap een half uur met metaforen. Hij doet dit met verve om het enorme belang van energietransitie voor een leefbare aarde te duiden.

Nico van Doorn
Nico van Dooren (Foto: Marc Nolte)

‘Niet alleen voor toekomstige generaties, maar ook nu, voor onszelf’, benadrukt hij. Zowel privé als zakelijk zet hij zich hiervoor in. ‘Helaas zijn wij koploper, vervolgt hij. We zouden met z’n allen al veel verder moeten zijn. Nu staat bij bedrijven en particulieren nog voorop dat duurzaamheid direct geld moet opleveren. Pas als dat zo is, volgt actie. Maar daarmee alleen ga je er niet komen.’ Bedrijven en mensen moeten een transitie willen. Hij geeft het voorbeeld van ZES: zowel Heineken als wij wilden nul emissie realiseren met binnenvaarttransport. De eindoplossing, de wens was voor ons het startpunt, niet het verdienmodel. Pas daarna zijn we gaan kijken of het technisch en financieel haalbaar was. Het resultaat spreekt voor zich: het is ons op deze manier gelukt.’

Buurman

Energietransitie kan alleen samen. ‘De haven, waar zoveel bedrijven vlakbij elkaar zitten, is daar een perfecte plek voor.’ Nico verduidelijkt waarom: ‘In Frankrijk is een wijnmaker die biologische wijn maakt. Zijn buurman maakt nog wijn op de traditionele manier. Het gevolg is dat de biologische wijnmaker aan de rand van zijn wijngaard pesticiden aantreft. Op wijn van deze druiven kan hij geen biologisch label plakken. Maar hij heeft er wat op gevonden. Het emmertje met geplukte ‘slechte’ druiven draagt het etiket met een negatieve tekst over zijn buurman: ‘Robert est un … ’. Vul zelf maar in. Ik wil maar zeggen: op je eigen postzegel aan energietransitie of klimaatvriendelijkheid doen, lukt niet. Je buurman moet mee.’

'Op je eigen postzegel aan energietransitie of klimaatvriendelijkheid doen, lukt niet. Je buurman moet mee.’

Nico van Dooren

Nettopositief

Een haven zonder uitstoot, dat is het doel. Maar de ambitie van Nico groeit naar een haven die nettopositief is. Hij geeft het voorbeeld van Westlake Epoxy: ‘Het afvalwater dat dit bedrijf loost, bevat minder waterverontreiniging dan het water dat ze uit de kraan krijgen. Maar dat is nog maar 1 bedrijf waar ik van weet.’ Met zijn team probeert hij deze ontwikkeling verder aan te jagen. ‘Hoe we dat doen? We beginnen blanco. We leren wat nettopositief betekent, kijken waar de kennis zit en ontsluiten een netwerk. Ik gebruik intern altijd de metafoor: als je te hard trekt, breekt het elastiek; als je te zacht trekt, hangt het slap. Je moet dus de juiste treksterkte, balans vinden om energietransitie mogelijk te maken.’

Zonnepanelen: stof tot nadenken

Privé heeft Nico al jaren zonnepanelen op het dak en 15 jaar een zonneboiler. ‘En ik gooi ook wel eens koffiedrab in de tuin als meststof voor champignons.’ Ondanks de klimaatvoordelen van de zonnepanelen, geven de eerste zonnepanelen op zijn dak hem stof tot nadenken. ‘Zij zijn bijna aan het einde van hun levensduur. En wat doen we er dan mee? Hoe gaan we ze recyclen of hergebruiken? Zelfs TNO weet het nog niet, ondanks onderzoek hiernaar.’ Nico zou willen dat het nu al anders was, maar is vol goede moed dat die kennis er komt.

Hergebruik wieken windturbines

Wat voor zonnepanelen geldt, geldt ook voor windturbines op de Noordzee. Ook zij zijn eindig. Terwijl de nieuwste generatie zonnepanelen zo’n 25 jaar meegaat, hebben windturbines een levensduur van maximaal 15 jaar. ‘Vandaag staan er bijna 300 windturbines op de Noordzee. In 2030 zijn dat er bijna 2000 die gezamenlijk zo’n 21 GW per jaar windenergie produceren. Ze komen niet allemaal tegelijk aan hun einde, maar toch gaat het om grote aantallen per jaar. Die eerste 300 zijn dan aan het einde van hun levensduur. Elke windturbine heeft 3 wieken. Die zijn gemaakt van aluminium of een composiet met daarin plastic en aluminium of polyester en polyurethaan. Tot nu toe ken ik nog maar 1 bedrijf, gevestigd in de Botlek, dat deze windbladen kan verwerken.’   

Gandhi

Behalve metaforen, kent Nico zijn klassiekers. Een citaat van Ghandi houdt Nico en zijn team (netto)positief: ‘First they ignore you, then they laugh at you, then they fight you, then you win.’ En zo zal het geschieden als het aan Nico ligt: een haven zonder uitstoot, met een tweede leven voor zonnepanelen, evenzo voor windmolens en een hoop (netto)positiviteit, ook bij de buurman. Daar maken hij en zijn team zich hard voor.

Deining

In deze rubriek ontmoet je mensen die zich inzetten voor een slimme en duurzame Rotterdamse haven en aarde. Laat je door hen inspireren en help mee dit te verwezenlijken. 

Randolf Weterings
Groene waterstof: geen luchtkasteel maar ‘zandkasteel’
Maaike Akkers
‘Infrastructuur voor energietransitie ligt op koers’
Hedi Visscher van Port XL
Innovatie zonder toverstaf
Maud Eijgendaal
“Zonder grondstoffentransitie is de energietransitie niet mogelijk”