“Ik wil aan de voorkant van de energietransitie staan en wat terug geven aan de samenleving”
Leestijd: 7 minuten
Hij woonde voor zijn carrière in Engeland, India en China en weet daarom dat ontwikkelingen soms langzaam, maar juist ook snél kunnen gaan. Mark Stoelinga, manager energie en infrastructuur bij Havenbedrijf Rotterdam, wil graag concrete doelen behalen: “De hele stroom voor waterstof op gang brengen: dat is mijn doel.”
“Ik wil die hele supply chain in actie zien: van productie in een ver land, naar de aankomst in Rotterdam, het kraken, de waterstof in een pijpleiding naar de klant: dat zou fantastisch zijn.”, zegt Mark, die drie jaar geleden startte bij het Havenbedrijf Rotterdam. Als businessmanager focuste hij zich op de totstandkoming van het waterstofnetwerk in de haven. Sinds een klein jaar leidt hij het team Energie & Infrastructuur. Met zijn team zet hij zich in voor de ontwikkeling van nieuwe energiestromen en de benodigde infrastructuur, denk aan de komst van waterstof en pijpleidingen. “Het is soms moeilijk. Een buitenstaander kan denken: waterstof gaat ons probleem oplossen. Men onderschat hoeveel tijd het nodig heeft. Maar de schaal in de haven is enorm. De projecten die nodig zijn: enorm. En tegelijkertijd was de opstart met duurzame elektriciteit ook lastig, terwijl het nu vaak goedkoper is dan fossiel. Dankzij stimulerend beleid van de overheid en moed van bedrijven. Maar je hebt een lange adem nodig.”
Proactief in plaats van reactief
Mark is realistisch en heeft tegelijkertijd een enorme motivatie om iets bij te dragen. Hij en zijn vrouw werkten jarenlang voor Air Products in het buitenland. Tien jaar geleden kwam het gezin terug om de kinderen in Nederland op te laten groeien. “Ik ben toen voor een groot ingenieursbureau gaan werken en heb opnieuw kennis gemaakt met de Nederlandse industrie. Rond 2020 besloot ik dat het tijd werd voor wat anders. Ik wilde aan de voorkant van de energietransitie staan: proactief zijn en niet reactief.” Hij besloot om voor Air Liquide te gaan werken, en later maakte hij de stap naar het Havenbedrijf: “Ik wil wat terug geven aan de samenleving. Daar wil ik me mee bezig houden de rest van mijn carrière. Wat kunnen we samen doen om de gevolgen van klimaatverandering zoveel mogelijk te beperken? Het is niet eenvoudig maar ik wil mijn steentje bijdragen.”
Duidelijke doelen
De doelen zijn duidelijk: een CO2 -neutraal Europa in 2050. Mark: “Ik zie een schonere, betere en gezonde wereld voor me. Die temperatuurverhoging is echt wel dramatisch. Je ziet ook steeds meer verschijnselen. We zijn flink op weg naar de foute kant.” Hoe hij positief blijft? “Ik probeer het voor mezelf in kleine stukjes op te delen. Ik vind het belangrijk om echt wat te bereiken. Je moet ergens beginnen.” Hij noemt de waterstofpijplijn van de Rotterdamse haven naar Chemelot en Duitsland: “Dat is zo belangrijk om daar nu mee te beginnen. Nu net is aangekondigd dat de volgende stap, de Delta Rhine Corridor, is vertraagd voelt wel als een slikmomentje.” Voor Mark heeft dat een concrete betekenis: “In 2030 wil ik dat groene ammoniak naar Rotterdam wordt geïmporteerd, dat we het hier kraken naar waterstof en het naar het achterland en Duitsland transporteren: we zijn een belangrijke energiehaven voor Duitsland en dat willen we blijven maar dan voor groene energie.” Daarvoor moet de importstroom op gang komen en moeten wereldwijd meer elektrolysers worden gebouwd. “Er moet zoveel gebeuren. Maar ik heb tijdens mijn jaren in het buitenland ook gezien: het kan heel snel gaan. Als mensen erachter gaan staan.”
“Ik probeer het voor mezelf in kleine stukjes op te delen. Ik vind het belangrijk om echt wat te bereiken. Je moet ergens beginnen.”
Drager voor waterstof
Ammoniak wordt gezien als een belangrijke drager voor waterstof. “Het is een chemische stof die al in grote hoeveelheden gemaakt wordt: denk aan honderden miljoenen tonnen per jaar.” Volgens Mark is het goed op te slaan, makkelijk te vervoeren, goed aan te landen en kan het makkelijk doorgevoerd worden. “Het is beschikbaar. Men is ermee bekend.” Tegelijkertijd betekent dat niet dat er licht kan worden omgegaan met deze stof: “Alles moet duidelijk en vooral veilig geregeld worden. Daar staan we als Havenbedrijf voor en werken samen met onze partners aan. Als Havenbedrijf werken we samen met bedrijven, gemeentes, DCMR, ministeries, en ook met Brussel.” Het is de rol van Mark om steeds te beoordelen of de haven klaar is voor wat komen gaat. “Ik geloof dat we er op tijd klaar voor zijn. We zijn op tijd begonnen. Door een goede voorbereiding nu kunnen we ammoniak straks veilig behandelen, net als dat we dat nu al met zoveel verschillende stoffen doen.”Maar er komen grotere volumes aan, en dat is nieuw en anders voor iedereen. “Ik begrijp dat mensen vragen hebben. We organiseren daarom bewonersavonden. We zijn actief in NOVEX, waarin we samenwerken met de lokale, regionale en landelijke overheid aan de ruimtelijke indeling van de regio. Want hoe combineer je een woonomgeving met de energietransitie en nieuwe stoffen? Dat nemen we heel serieus.” Dat er dingen gaan veranderen, dat staat vast. Mark: “Het is een transitie. Er komen meer zonnepanelen, meer wind op zee, meer elektrolyse. Er zal warmte worden gebruikt. Er wordt waterstof geproduceerd. Er moet worden gegraven. Er zullen allerlei initiatieven ontstaan. Ik vind het heel mooi om daarbij betrokken te zijn eerlijk gezegd. Bij deze transformatie.”
Tijd om te geven
Zijn jaren in het buitenland leerden Mark talloze lessen. Hij begrijpt dat er mensen zijn die nog nooit luxe activiteiten als vakanties en vliegen hebben gehad, en dat zij dat nu willen. “Ik vind dat wij in de Westerse wereld lang hebben geprofiteerd van alle grondstoffen en bronnen. Het is tijd om wat te geven in plaats van te nemen.” hij ziet dat maatregelen vanuit de overheid werken: “Is de energie duur, dan gaan mensen ineens vaker met de trein en stoken we minder. We kunnen het wel, maar het gaat niet vanzelf.” Thuis probeert hij met zijn gezin veel groene initiatieven te steunen, hij eet thuis geen vlees, gaat op vakantie met de trein, heeft geen auto en je kunt hem dagelijks op de fiets over de Erasmusbrug zien gaan richting kantoor. “Ik denk dat we goed op weg zijn, maar je moet een lange adem hebben.”
‘Een duurzame haven: dat is gewoon fantastisch’
Hoe de haven van de toekomst eruitziet? “Ik ben ingenieur en realist. Hoe het er nu uitziet: dat gaat niet veel veranderen. Maar datgene wat je niet ziet, in de machinekamer: daar verandert een hele boel.” Hij noemt schepen, bedrijven op andere brandstoffen en grondstoffen en alles wat nu in pijpleidingen zit. “Dat is nu fossiel. Over 25 tot 30 jaar is dat duurzaam: dat is gewoon fantastisch.” Mark: “Je zal kolen zien verdwijnen en daar komen andere dingen voor in de plaats. Fabrieken blijven bestaan. De schoorstenen zullen we ook nog zien, maar dan komt er waterdamp uit. En we gaan natuurlijk ook CO2 opvangen met Porthos.” Groene plaatjes met zoevende treinen? Dat vindt Mark niet persé nodig: “Als je maar weet wat er onder de motorkap gebeurt. Ik denk wel dat er meer groen op daken komt. Maar voor de energietransitie willen mensen meer ruimte hebben. Ruimte die we niet overal hebben. Dat spel gaat altijd door.”
Als Mark ooit vertrekt bij het Havenbedrijf wil hij een aantal dingen achterlaten. Hij noemt een voorbeeld van afgelopen jaar, toen in een pilot bio ammoniak vanuit de Verenigde Staten via Rotterdam naar Duitsland werd vervoerd. “Dat vind ik mooi. Als we in 2030 kunnen laten zien dat dit ook voor waterstof kan, dan zou ik heel tevreden zijn. De hele stroom op gang brengen: dat is mijn doel.”
Argus Clean Ammonia Conference
De Argus Clean Ammonia Conference vindt plaats van 26 t/m 28 november in Rotterdam. Tijdens dit event komen allerlei partijen in de wereld van waterstof en waterstofdragers samen om connecties te leggen en om samen stappen te maken in de energie- en grondstoffentransitie. Mark Stoelinga spreekt tijdens de conferentie.
Deining
In deze rubriek ontmoet je mensen die zich inzetten voor een slimme en duurzame Rotterdamse haven en aarde. Laat je door hen inspireren en help mee dit te verwezenlijken.