Nieuw haalbaarheidsonderzoek: havens Rotterdam en Duisburg versterken samenwerking op gebied van waterstof
Leestijd: 6 minuten
Binnenhaven duisport en zeehaven Rotterdam kondigen met een nieuw haalbaarheidsonderzoek de volgende stap aan in hun samenwerking bij en hun leiderschap in de ontwikkeling van Europese waterstofketens.
- Samenwerking bij de voorbereiding van een belangrijke waterstofcorridor voor de verwachte toename van de vraag naar groene waterstof tot 2045
- Het door de havens uitgevoerde haalbaarheidsonderzoek benadrukt hun belangrijke rol als toekomstige knooppunten voor de waterstofmarkt
- Het onderzoek onderstreept de noodzaak voor opschaling van infrastructuur en transportroutes, waarbij in samenwerking met partner OCI Global een demonstratie is gepland van hoe de waterstofcorridor er in de praktijk uit zou komen te zien.
Het onderzoek laat zien welke rol de twee havens gezamenlijk moeten spelen ter ondersteuning van de groeiende vraag van de industrie naar waterstof en waterstofderivaten, en bij het fungeren als tussenpersoon tussen overheden, industrie en toekomstige spelers op de waterstofmarkt.
OCI Global, een Nederlandse, beursgenoteerde wereldleider in stikstof, methanol en waterstof, werkt met de havens samen bij het aantonen dat de geplande waterstofcorridor tussen Rotterdam en duisport in feite al bestaat; en in staat is te voldoen aan de grote vraag naar koolstofarme en hernieuwbare waterstof vanuit het industriële cluster in het Ruhrgebied.
OCI Global en de Rotterdamse haven werken al geruime tijd samen aan een aantal decarbonisatie-initiatieven. OCI Global beheert de enige ammoniakimportterminal in de Rotterdamse haven, welke momenteel wordt uitgebreid met als doel de overslagcapaciteit te verdrievoudigen, vooruitlopend op de toenemende vraag naar ammoniak als schonere brandstof voor sectoren waarin de energietransitie problematisch is. OCI, dat ook een methanol importterminal exploiteert, kondigde eerder dit jaar twee nieuwe samenwerkingsverbanden aan op het gebied van groene methanol in de haven van Rotterdam: een met Unibarge, voor de ontwikkeling van 's werelds eerste dual-fueled bunkerschepen varend op OCI HyFuels groene methanol, en een met X-Press Feeder Lines voor de levering van groene methanol voor hun nieuw te bouwen methanol dual-fueled gemeenschappelijke feeder-schepen. Beide projecten worden volgend jaar uitgevoerd.
Bijdrage aan marktactivering en versnelling van de energietransitie
Uit het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat tot 2045 in Noordrijn-Westfalen een aanzienlijke toename van de vraag naar koolstofarme waterstof wordt verwacht van meer dan 3 miljoen ton per jaar. De vraag naar methanol zal naar verwachting eveneens aanzienlijk stijgen, tot meer dan 2,5 miljoen ton per jaar. Er is echter meer duidelijkheid nodig over vraag en aanbod en duisport en Havenbedrijf Rotterdam bemiddelen tussen de politiek en het bedrijfsleven om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en de nodige duidelijkheid te verschaffen om zo de besluitvorming over investeringen en subsidies te versnellen. De havens worden gesteund door het 'Hy.Region.Rijn.Ruhrgebied e.V.'-initiatief, mede opgericht door duisport, waar nu ook het Havenbedrijf Rotterdam zich bij heeft aangesloten.
Behoefte aan verbetering van de infrastructuur
Om aan de verwachte vraag te voldoen, is het van cruciaal belang om de relevante infrastructuur uit te breiden en geschikte gebieden beschikbaar te stellen. Uit het onderzoek blijkt dat de eerste waterstofpijpleiding tussen de twee havens tegen 2027 klaar moet zijn om op de middellange termijn te voldoen aan de groeiende vraag naar groene waterstof in Noordrijn-Westfalen. Die zou gevolgd moeten worden door de aanleg van pijpleidingen voor waterstofderivaten en voor de export van CO2. Ook het vervoer via de binnenvaart en het spoor zal nodig blijven om de waterstofketens van de grond te krijgen en de 1e importen te faciliteren. Volgens de studie zullen er uiteindelijk meerdere waterstofpijpleidingen nodig zijn om aan de vraag in Noordrijn-Westfalen en daarbuiten te voldoen.
De grootste zeehaven van Europa - de haven van Rotterdam - en de grootste binnenhaven ter wereld - duisport - zijn al tientallen jaren met elkaar verbonden via het spoor, de binnenvaart, vrachtwagens en pijpleidingen. De bestaande samenwerking werd vorig jaar uitgebreid met een MoU op digitalisering en energietransitie om zo samen de mogelijkheden voor groene waterstof, methanol en ammoniak te verkennen.
Lokale waterstofproductie in Duisburg vanaf 2025
Beide havens ondernemen al actie om de nodige infrastructuur te ontwikkelen om de waterstofeconomie te ondersteunen. Een centrale bouwsteen voor een bestendige bevoorrading van de industrie is de uitbreiding van tankopslagcapaciteit voor waterstofderivaten in Duisburg. duisport kondigde onlangs aan in de haven van Duisburg een opslagfaciliteit te willen bouwen voor tankcontainers met groene energiebronnen en een tankpark voor vloeibare hernieuwbare brandstoffen en grondstoffen zoals ammoniak. De bouw van een eerste waterstoffabriek is gepland voor medio 2025.
Samen met de stad Duisburg en de energiecentrale van Essen wordt momenteel het eerste waterstofopleidingscentrum in de regio gebouwd. Vanaf 2025 zal personeel uit de hele waterstofwaardeketen hier worden opgeleid en getraind om te voldoen aan de groeiende vraag naar geschoold personeel.
De Rotterdamse haven heeft verschillende projecten aangekondigd voor waterstofimportterminals en lokale waterstofproductie, waaronder de uitbreiding van de ammoniakterminal van OCI Global en de bouw van een 200MW elektrolyser door Shell. Er is ruimte gereserveerd voor meerdere elektrolysers die op basis van windenergie van de Noordzee groene waterstof gaan maken. Recent heeft Gasunie de investeringsbeslissing genomen voor het landelijk waterstofnetwerk, waarvan de bouw start in Rotterdam.
Vice-burgemeester Simons van Rotterdam: "De relatie tussen de grootste binnenhaven duisport en de grootste zeehaven Rotterdam toont het belang aan van samenwerking bij de energietransitie voor de industrie in Noordwest-Europa.
Martin Murrack, stadsdirecteur van Duisburg en belast met de verantwoordelijk voor de haven: "Door deel te nemen aan dit waterstofproject toont de haven van Duisburg eens te meer op indrukwekkende wijze haar innovatieve kracht en uitstraling. De structurele overgang van zware, door kolen en staal gedomineerde industrie naar een groene technologie is nergens beter zichtbaar en urgenter dan hier in het Ruhrgebied. Het is dan ook van groot belang voor de stad Duisburg dat de impulsen voor deze sleuteltechnologie voor decarbonisatie van de economie en de industrie juist hier vandaan komen."
Boudewijn Siemons, CEO a.i. & COO Havenbedrijf Rotterdam: “Deze studie bevestigt de belangrijke rol die de beide havens hebben als hubs, matchmakers en aanjagers van de energietransitie. Het laat zien welke toekomstgerichte activiteiten in de beide havens nodig zijn om de waterstofeconomie van de toekomst te bouwen.”
"We willen leveranciers, vragers en politiek samenbrengen aan één tafel om concrete oplossingen te ontwikkelen voor een duurzaam pad van waterstofproductie en -gebruik. Op deze manier kunnen wij helpen ervoor te zorgen dat de markt actief betrokken wordt en dat de energietransitie versneld zal plaatsvinden," aldus duisport-CEO Markus Bangen.
CEO van OCI Global Ahmed El-Hoshy: "Wij zijn verheugd, als Nederlands beursgenoteerd bedrijf met partners en klanten in heel Europa, om samen te werken met duisport en onze jarenlange partner de haven van Rotterdam om de Europese waterstofwaardeketen verder te ontwikkelen. Samenwerking tussen havens en industrie, maar ook met regelgevende instanties en andere belangrijke stakeholders, is van cruciaal belang om de waterstofeconomie op gang te brengen en de energietransitie te bewerkstelligen."
De Rotterdamse wethouder Simons: "De relatie tussen de grootste binnenhaven Duisport en de grootste zeehaven Rotterdam toont aan hoe belangrijk samenwerking is om te komen tot een klimaatneutrale toekomst voor de industrie in Noord-West Europa.”