Kunnen we straks met een schoon geweten in het vliegtuig stappen voor een vakantie- of zakelijke vlucht?

Bij het Finse Neste, grootste producent van hernieuwbare diesel ter wereld, verwachten ze van wel. In het Rotterdamse havengebied produceert Neste momenteel jaarlijks zo’n anderhalf miljard liter hernieuwbare diesel.

Daar komt straks duurzame vliegtuigbrandstof bij. ‘De tijd is daar rijp voor.’ De investeringen liegen er niet om. Zo’n 190 miljoen euro trekt het bedrijf uit om de bestaande raffinaderij op de Maasvlakte gereed te maken voor de productie van duurzame vliegtuigbrandstof, in de luchtvaartsector ‘Sustainable Aviation Fuel’ genoemd. ‘Het grote voordeel van deze brandstof is dat het in pure vorm de uitstoot van broeikasgassen met 80 tot 90 procent vermindert ten opzichte van traditionele kerosine’, vertelt Bart Leenders, vicepresident Productie bij Neste. ‘Er komt geen fossiele aardolie aan te pas.’

Overname

Neste maakt de vliegtuigbrandstof van afval- en reststoffen, onder andere gebruikte bakolie en dierlijk vet uit de vleesverwerkende industrie. Die ingrediënten worden wereldwijd ingezameld. Neste wil volgens Leenders voorop blijven lopen op het gebied van hernieuwbare brandstoffen. Bij die ambitie horen investeringen die het mogelijk maken meer afval- en reststoffen te gebruiken als grondstof. ‘Daarom hebben we onlangs ook de naburige Bunge-raffinaderij over genomen. Die gaat een heel belangrijke rol spelen in het reinigen en voor - behandelen van onze grondstoffen.’ Leenders is ervan overtuigd dat hernieuwbare brandstoffen een belangrijke rol gaan spelen in de verduurzaming van economie en luchtvaart. Daarom wil Neste in Rotterdam nóg een fabriek bouwen. Die moet de productiecapaciteit voor hernieuwbare brandstoffen en grondstoffen voor de chemie in één klap verdubbelen. De effecten van de beoogde investering van ongeveer 1,5 miljard euro zijn aanzienlijk. Het gaat om meer dan honderd directe arbeidsplaatsen en ruim 4500 man jaren werk voor de bouw van de fabriek. Belangrijker: het levert een extra besparing op van circa 3,5 miljoen ton CO2-uitstoot per jaar. Dat sluit aan bij het ambitieuze doel dat Neste zich heeft gesteld. In 2030 wil het bedrijf, samen met de klanten, de emissie van broeikas - gassen met ten minste 20 miljoen ton verminderd hebben. Afgelopen jaar werd al de mijlpaal bereikt van 10 miljoen ton vermindering. Het definitieve investeringsbesluit voor de nieuwe fabriek wordt eind dit jaar of begin 2022 verwacht. Leenders is positief: ‘We hebben altijd het lef gehad voor de markt uit te investeren en dit is het juiste moment.’

Circulaire economie

In de visie van Leenders is de coronapandemie het grote kantelmoment voor de circulaire economie, ook in de luchtvaartsector. ‘De verwachting is dat de luchtvaart straks weer gaat groeien. De opgave bij die groei is duidelijk: meer vluchten mag niet leiden tot extra uitstoot. Dan moet je investeren in lagere emissies. Om dat voor elkaar te krijgen is wetgeving in de maak. De eerste stap is het bijmengen van duurzame brandstof. De volgende stap zijn vluchten waarbij volledig op duurzame brandstof gevlogen wordt. Technisch gezien kan het.’ Leenders ziet in de hele keten de urgentie toenemen om de emissies aan te pakken, ook omdat duurzaamheid steeds meer een concurrentiefactor wordt. Er komen snel steeds meer kleine zakelijke luchtvaartmaatschappijen bij die zich willen onderscheiden met het gebruik van meer duurzame brandstof. Ook grote airlines als KLM beseffen dat ze moeten omschakelen. Verder maken veel Europese en Noord-Amerikaanse luchthavens de infrastructuur gereed voor de nieuwe tijd. ‘De take-off is geweest.’

De rol van de overheid in al die mondiale ontwikkelingen is van belang, vindt Leenders. ‘Reguleren is noodzaak om de stap naar een betaalbaar marktproduct te kunnen zetten. We hebben het eerder gezien bij het wegvervoer. Daar heeft een wettelijk geregelde bijmengverplichting gezorgd voor een versnelling van de verduurzaming op economisch verantwoorde wijze.’

Multinational Neste is nu al de grootste producent van hernieuwbare diesel ter wereld. In tien jaar tijd transformeerde het van een traditioneel petrochemisch bedrijf tot koploper op het gebied van duurzaamheid. Neste heeft ondertussen fabrieken voor hernieuwbare brandstoffen in Finland, Singapore en Nederland. De bijbehorende infrastructuur is volgens Leenders meegegroeid. ‘Je komt Neste MY Renewable Diesel inmiddels op meer dan honderd tankstations in ons land tegen, ook in de regio Rijnmond. In een handomdraai kun je een bijdrage leveren aan een schonere wereld, zonder dat het heel veel meer kost. Neste MY beperkt de CO2-uitstoot met 80 tot 90 procent en de hoeveelheid fijnstof neemt af met 30 procent ten opzichte van fossiele diesel.’

Het gebruik van Sustainable Aviation Fuel ziet hij de komende jaren een hoge vlucht nemen. Hij wijst op alle groene programma’s die de grote luchtvaartmaatschappijen nu al voor hun zakelijke reizigers klaar hebben liggen. Maar ook de gemiddelde toeristwordt zich volgens hem steeds bewuster van zijn ecologische voetafdruk. ‘Dat merken we bijvoorbeeld aan alle vragen van consumenten over Neste MY.’ De luchtvaartindustrie heeft zich wereldwijd doelen gesteld om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, zoals de reeds ingezette koolstofneutrale groei en een vermindering van de CO2-uitstoot met 50 procent in 2050.

Schakel

Duurzame vliegtuigbrandstof is volgens Leenders op dit moment het enige uitvoerbare alternatief voor fossiele brandstoffen. ‘En het havengebied van Rotterdam is voor Neste als schakel in de keten een zeer aantrekkelijke regio om die circulaire economie verder vorm te geven.’

Dit artikel werd geplaatst in AD bijlage ‘De aanpak’. Dit is een uitgave van ADR Nieuwsmedia in samenwerking met het Platform Transities Rotterdam en is mede mogelijk gemaakt door Deltalinqs, Eneco, Havenbedrijf Rotterdam, Hogeschool Rotterdam en Woonstad Rotterdam.