Leestijd: 3 minuten
Er komt veel kijken bij het onderhouden van historische schepen. Zoals specialistische vaardigheden die niet altijd uit boeken valt te leren. Gelukkig houden de ambachtslieden in de werkplaatsen van het Maritiem Museum Rotterdam tradities in ere. Zoals meestersmid Bas Drost en houtbewerker en -lasser Martin Verkade. Zo blijven de historische schepen van het museum in topconditie.
Meestersmid Bas Drost beheerst een uitstervend ambacht. Hij buigt metaal bij wel 1000 graden Celsius.
‘Samen met een team van vijf tot tien vrijwilligers onderhoud ik het ijzerwerk van de museumschepen. Veel onderdelen van onze historische schepen en kranen zijn niet meer te koop en moeten dus op maat worden gemaakt in de publiek toegankelijke werkplaatsen van het museum. Pas nog werkte ik aan het deurtje voor de aslade van de schoorsteen van een stoomsleepboot. Verder maak ik klinken, haken, kettingen en – mijn favoriet – kleine gebruiksvoorwerpen, zoals scharnieren, kajuithaakjes en flesopeners. Bezoekers vinden dat prachtig om te zien. Laatst vroeg iemand of het vuur wel echt was. Nou reken maar!
Metaal buigen doe je door het heel heet – maar liefst 1000 graden – te maken. Jammer genoeg is mijn ambacht een beetje aan het uitsterven in Nederland. Er zijn nog wel siersmeden in Nederland, maar helaas nog maar weinig grofsmeden. Daarom ben ik heel blij met onze vrijwilligers die allemaal een achtergrond in lassen of machinebankwerk hebben. Samen onderhouden we onze mooie schepen. Die maken deel uit van onze geschiedenis en we willen ze graag varend en zichtbaar houden. De kennis en expertise van mijn ambacht mag niet verloren gaan. Daar zet ik me graag voor in!’
Win tickets voor het museum!
‘Ik werk al 24 jaar bij het museum en ben van alle markten thuis. Ik kan zowel hout als staal bewerken of andere klussen oppakken. Die afwisseling vind ik leuk. Ik leer graag nieuwe dingen. Nu ben ik bijvoorbeeld zwaarden aan het maken. ‘Zwaarden?’, vragen de bezoekers dan. ‘Die zien er toch heel anders uit?’ Ze denken dan aan een ridderzwaard. Maar ik maak twee houten scheepszwaarden die aan de romp komen te hangen van onze Hasselter aak Annigje, een ruim honderd jaar oude aak, gemaakt in Hasselt. Ze zijn 4,55 meter lang, op het breedste punt 1,90 meter breed, 8 centimeter dik en wegen 650 kilogram. Zwaarden houden schepen die onder zeil varen op koers.
Hout- en staalbewerker Martin Verkade werkt momenteel aan scheepszwaarden van 650 kilo per stuk. ‘Een megaklus.’
Om eraan te werken, moet ik ze kantelen met een zogenoemde bovenloopkraan. Pas dan kan ik zagen, boren of lijmen, net wat er nodig is. Als de zwaarden klaar zijn, rijden we ze met de heftruck naar het schip en hangen ze er met de hijskraan in. Een megaklus. Op dit moment worden dit soort zwaarden ook nog gebruikt voor charterschepen, oftewel: zeilende binnenvaartschepen, maar schepen veranderen voortdurend. Dus grote kans dat ze helemaal verdwijnen. Daarom moeten we hier in het museum onze vakkennis onderhouden en etaleren, zodat die niet verloren gaat en we de schepen kunnen blijven restaureren.’
Neem zelf een kijkje in de werkplaatsen
In de werkplaatsen van het Maritiem Museum Rotterdam kun je met eigen ogen zien hoe ambachtslieden als Bas en Martin de museale vloot in tiptop conditie houden. De werkplaatsen zijn publiek toegankelijk (dus ook zonder ticket voor het museum) en te vinden in het Leuvepaviljoen, aan de Maritiem Museum Haven, de oudste en grootste museumhaven van Nederland. De werkplaats is altijd op zoek naar vrijwilligers. Interesse? Meld je aan via de website.
Bezoek het Maritiem Festival
Sluit je zomer bruisend af met het Maritiem Festival. Van woensdag 30 augustus tot en met zondag 3 september (dus ook tijdens de Wereldhavendagen) duik je in een verrassend programma, boordevol maritieme activiteiten. Het is goed toeven in het Maritiem Museum, op de zonnige kade of in het paviljoen, waar de vonken in het rond spatten.