Een nieuwe verwarming
Nederland is op weg naar een nieuwe energiehuishouding - en daar krijgt iedereen mee te maken. Thuis bijvoorbeeld waar het de verwarming betreft en hoe we in de toekomst koken.
We werken aan een nieuw energiesysteem om de opwarming van de aarde tegen de gaan. Uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen leidt tot opwarming van de aarde en dat heeft ingrijpende gevolgen voor mens en natuur: extremer weer, stijgende zeespiegel, maar ook een verandering van de biodiversiteit. De overgang naar een klimaatneutrale energiehuishouding moet dit voorkomen.
Groot energieverbruik
In vergelijking met andere Europese landen verbruikt Nederland veel energie. Dat komt vooral door de ruime aanwezigheid van de industrie, bijvoorbeeld de aanwezigheid van een belangrijk raffinage- en chemisch cluster in het havencomplex van Rotterdam. Ons land draait voor een belangrijk deel op aardgas; verklaarbaar want onze ondergrond kent veel gasvelden.
Daarin komt verandering. Het kabinet wil afscheid nemen van aardgas in de gebouwde omgeving en de tuinbouw. Nederland wenst in 2050 te beschikken over een CO2-neutrale energievoorziening, en al in 2030 een halvering van de ten opzichte van 1990.
Bijdrage aan klimaatdoelen
Wie naar ons dagelijkse nationale energieverbruik kijkt, ziet een drietal grote blokken: het grootste aandeel betreft de gebouwde omgeving (huizen en kantoren, 33%), dan de industrie (28%) en het verkeer en vervoer (23%). Ongeveer de helft van dit eindverbruik betreft de opwekking van warmte. Als we daarin verandering weten aan te brengen kan dat een flinke bijdrage leveren aan het bereiken van de klimaatdoelen.
Voor de gebouwde omgeving komen steeds meer alternatieven voor aardgas beschikbaar: all-electric oplossingen (met bijvoorbeeld warmtepompen), gebruik van groen gas en ook warmtenetten.
Anders dan in de vorige eeuw toen Nederland in de jaren zestig massaal overschakelde van kolen naar aardgas, komen er nu dus verschillende mogelijkheden beschikbaar voor onze toekomstige verwarming. De uiteindelijke keuze hangt af van zaken als ligging van een wijk of huis, wat voor bronnen zijn er in de nabije omgeving, maar ook de leeftijd van een huis en de kwaliteit van de isolatie. Gemeentes krijgen een belangrijke rol in de keuze voor toekomstige verwarming. Zij hebben de regie om uiteindelijk te besluiten wat per wijk de meest effectieve en efficiënte oplossing gaat worden.
Regionale leiding
Voor een net in de Zuidhollandse regio werkt Gasunie aan het project WarmtelinQ, daarbij ondersteund door Havenbedrijf Rotterdam voor de voedingsleiding door de haven. Zuid-Holland is een relatief dichtbevolkte provincie. Restwarmte die niet meer bruikbaar is in de industrie, kan dienen als energiebron voor de verwarming van de gebouwde omgeving en in kassen. Hierdoor kan verwarming door aardgasgestookte cv of centrale locaties zoals in Den Haag worden vermeden.
Er zal gebruik worden gemaakt van onbenutte warmte uit de huidige procesindustrie, afvalverbranding en de chemie. Op termijn zullen deze industriële processen verduurzamen onder meer door elektrificatie, energiebesparing en de inzet van waterstof. De energiebron van de restwarmte verduurzaamt daardoor ook. Daarbij zal de productie van CO2-vrije waterstof een nieuwe belangrijke warmtebron worden, waarmee het netwerk grotendeels wordt gevoed met duurzame bronnen.